Categorieën
Vandaag :
♔ niets op de agenda
Vandaag jeugd:
Vandaag niets op de jeugdagenda

De Zeeslang sterft uit

Tijden veranderen en dat is maar goed ook, anders hadden we nog steeds in een berenvel rondgelopen. Bij het voetbal heeft de VAR zijn of haar intrede gedaan, bij het schaatsen zal de 10 km wel eens afgeschaft gaan worden en bij ons schaakspel moet alles alsmaar korter  en sneller.

In den beginne was er geen tijdslimiet aan een schaakpartij, dus partijen konden oneindig lang duren. Als iemand geen zet deed werd dat toch wel gezien als een vorm van tjjdrekken. Een leuke term in de tijd dat er geen schaakklok werd gebruikt. Om toernooien mogelijk te maken en het tijdrekken te stoppen werd zo’n 150 jaar geleden de schaakklok geïntroduceerd. De persoon die daar wel erg veel last van had was grootmeester Friedrich Sämisch. Hij was een trage denker en in een toernooi te Linköping verloor hij alle 13 partijen door tijdsoverschrijding.

De partijen konden nog steeds lang duren, want er was nog sprake van de afgebroken partij. De afgegeven zet ging in de enveloppe en bij toernooien werd een extra dag ingelast voor het uitspelen van de afgebroken partijen. Schaakclub Vianen heeft bij haar 75-jarig bestaan een boekje uitgegeven met verhalen over afgebroken partijen. Toen stond ik ook vermeld tussen Jan Timman, Hans Bouwmeester en Hans Böhm. Met schaakpartijen is het me nooit gelukt, maar met schaakverhalen wel.

Om de snelheid te verhogen en de lengte van de partijen te bekorten werd het afbreken afgeschaft. En dat heeft de Zeeslang geen goed gedaan.  Ik speelde zaterdag een partij van 70 zetten en moest op de weg terug naar huis denken aan de Zeeslang en haar zware tijden. Helemaal ter ziele is ze misschien nog niet, maar net als de Elfstedentocht zal ze niet vaak meer voorkomen. Vroeger werd ze gevreesd door schakers en vooral toernooileidingen. Orbaan vertelde in het beroemde en inmiddels verdwenen Schaakbulletin met smaak over de partij die 13 uur duurde en 114 zetten, die hij in 1966 in Eersel tegen Czerniak speelde. Tegen het ochtendkrieken had hij de winst weggegeven.

Een Zeeslang is een partij van meer dan 100 zetten. Schrikbeeld van iedere schaker. Deze term is gekozen, omdat de zeeslang, die in Azie leeft heel lang is. Ook is er sprake van een mythische zeeslang. Heel lang en monsterachtig. De langste officiële partij duurde 269 zetten en werd in 1989 gespeeld te Belgrado tussen Ivan Nikolic en Goran Arsovic. Men heeft uitgezocht dat de langste partij schaak die theoretisch mogelijk is 5949 zetten duurt. Helaas moet ik constateren dat de Zeeslang in het schaken uitsterft en deze keer komt het niet door het klimaat.

P.S.
Vroeger schreef ik schaakverhalen met een lengte van een A4-tje. Dat is ook niet meer van deze tijd.

 

Frank van der Velpen

Delen