Dit seizoen ga ik in op de stukken, de samenhang en hun relatieve waarde.
Jan Markos in zijn boek ‘Under the Surface’, mijn voornaamste bron voor dit seizoen, heeft een ongebruikelijke, grappige en leerzame manier van kijken naar de stukken. Hij gebruikt aanstekelijke metaforen om zijn argumenten kracht bij te zetten. Van veel van zijn teksten zal ik dan ook dankbaar gebruiken.
Het is tijdens de partij nuttig om je van tijd tot tijd de vraag te stellen of je stukken wel goed staan. En als ze niet goed staan, wat zijn dan de betere velden? Sterkere spelers beantwoorden deze vragen vrijwel onbewust. Een reden temeer om te proberen eerst bewust meer grip te krijgen.
Welke criteria gebruiken we om te beoordelen of een stuk goed staat? Beginners houden volgens Markos doorgaans maar met één aspect rekening, de activiteit: hoe actief staat het stuk, valt het iets aan en controleert het veel velden? Of: hoe is het te gebruiken?
Naast het kijken naar de activiteit zijn er nog twee manieren om naar het stuk te kijken:
1. Het stuk kan niet alleen iets dreigen maar kan ook bedreigd worden, kwetsbaar zijn.
2. Daarnaast kan het stuk hinderlijk zijn door bijvoorbeeld op een veld te staan dat beter door een anders stuk bezet kan worden, een sta-in-de-weg zijn.
Elk stuk op het bord moet daarom vanuit drie perspectieven bekeken worden:
1. Als een actief gebruiksvoorwerp dat we kunnen gebruiken om ons doel te bereiken.
2. Als een kwetsbaar en waardevol wezen dat steeds onze zorg en aandacht nodig heeft.
3. Als een ‘dood stuk hout’ dat anderen in de weg staat.
Elke pion en elk stuk op het bord heeft deze drie kenmerken, maar tijdens een partij niet steeds in dezelfde mate. De koning bijvoorbeeld beschouwen we als een kwetsbaar stuk. In het eindspel echter heeft de koning een actieve rol, in de rokadestelling dekt het drie pionnen.
Pionnen beschouwen we gewoonlijk als ‘stukken hout’ die het skelet van een stelling vormen. In een gesloten stelling kost het veel moeite om de stukken voorbij de pionnen te krijgen. Omdat pionnen weinig mobiel zijn zijn het vaak aanvalsobjecten en zijn ze verbonden met verdedigende stukken. Maar wanneer een vrijpion gaat lopen is het een machtig wapen dat de uitkomst van de partij kan bepalen.
Laten we nader ingaan op de drie verschijningsvormen van een stuk.
1. Een actief gebruiksvoorwerp
Een stuk wordt gebruikt om een doel te bereiken. De directe waarde doet er niet toe, een hoger doel wordt bereikt.
Twee voorbeelden:
Levan Pantsulaia – Judith Polgar
Fragment na de 13e zet van wit:
In een eerder stadium heeft Judith Polgar een kwaliteit geofferd. Het lijkt erop alsof zwart daarvoor niet voldoende compensatie heeft. Op de volgende zet zal wit de koning in veiligheid brengen. Als tegenwicht heeft zwart een pion en het loperpaar. De vraag is of dat genoeg is. Polgar houdt zich niet met deze vraag bezig en speelde het sterke 13. …, Pd3+. De loper die op d3 komt deelt de witte stelling in twee stukken en de witte koning blijft in het midden gevangen.
[Event "EU-ch 12th"]
[Site "Aix les Bains"]
[Date "2011.03.28"]
[Round "7"]
[White "Pantsulaia, Levan"]
[Black "Polgar, Judit"]
[Result "0-1"]
[WhiteElo "2595"]
[BlackElo "2686"]
[Annotator "Polgar,J"]
[PlyCount "68"]
[EventDate "2011.03.22"]
[EventType "swiss"]
[EventRounds "11"]
[EventCountry "FRA"]
[SourceTitle "CBM 142 Extra"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "2011.06.27"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "2011.06.27"]
[SourceQuality "1"]
[SetUp "1"]
[FEN "q3kb1r/p4ppp/5n2/1p2pb2/1np5/N5P1/PP1NPP1P/R1BQK2R w KQk - 0 13"]
1. Nf3 {Logische voortzetting.} (1. O-O Bh3 {en zwart heeft groot voordeel.})
1... Nd3+ $1 {Het is moeilijk deze zet te beoordelen. Ik had gewoon …Dc6 of
…a6 kunnen spelen met groot voordeel. Aan de andere kant, met dit idee
verhinder ik dat wit rokeert en het is bijna een mataanval. Het zag er zo goed
en verleidelijk uit dat ik me er niet van kon weerhouden het te proberen.} (
1... Qc6 $1 2. O-O (2. Bd2 Bc5 3. O-O Bh3 4. Bxb4 Bxb4 5. Nc2 Bc5) 2... Bh3
3. Re1 Ng4) (1... a6 {was de suggestie van Garry’s toen we hem na de partij in
het park tegenkwamen.}) 2. exd3 Bxd3 {Dit was mijn plan dus ik spendeerde niet
te veel tijd aan …Lg4, wat ook interessant is.} 0-1
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
Sergei Movsesian – Veselin Topalov
Het tweede voorbeeld is ingewikkelder.
Fragment na de 26e zet van zwart:
Wat is de stellingsbeoordeling? Eerder in de partij offerde Topalov een kwaliteit op c3 en kreeg voldoende compensatie. De witte pionnenstructuur op de damevleugel is verbrokkeld, de loper op g3 doet niet mee en zwart heeft het loperpaar. Als hij …, Lc4 zou kunnen spelen gaat ook …, Pxe4 dreigen omdat f2-f3 de koningsstelling ernstig zou verzwakken. Wat is het kwetsbare punt in de zwarte stelling? Wit heeft druk op pion d6 en gaat die druk versterken. Wit brengt het paard van het veilige veld b3 naar veld b7 waar het door vijandelijke stukken wordt omringd. Maar het paard is niet kwetsbaar maar juist een nuttig gebruiksvoorwerp met een actieve rol.
Vanwege de dreiging …, Lc4 moet Movsesian dus snel zijn.
Eerst offert hij het nuttige gebruiksvoorwerp pion c4. Voor de prijs van een luttele dubbelpion kan hij paard b3 activeren. Met wat hulp van zijn tegenstander toont hij aan dat de zwarte koning niet zo veilig staat als het lijkt.
[Event "Khanty-Mansiysk ol (Men) 39th"]
[Site "Khanty-Mansiysk"]
[Date "2010.10.01"]
[Round "10.1"]
[White "Movsesian, Sergei"]
[Black "Topalov, Veselin"]
[Result "1-0"]
[ECO "B51"]
[WhiteElo "2723"]
[BlackElo "2803"]
[EventDate "2010.09.21"]
[SetUp "1"]
[FEN "8/4kp2/pbqpbnrp/1p2p3/4P1pP/PNP3B1/2PQ1PPK/3RR3 w - - 0 27"]
[Annotator "Movsesian"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "2010.11.18"]
[PlyCount "73"]
[EventType "team-swiss"]
[EventRounds "11"]
[EventCountry "RUS"]
[SourceTitle "CBM 139"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "2010.11.18"]
[SourceQuality "1"]
[WhiteTeam "Slovakia"]
[BlackTeam "Bulgaria"]
[WhiteTeamCountry "SVK"]
[BlackTeamCountry "BUL"]
27. c4 $5 {Markos: Een leuke zet met als pointe dat Pb3 geactiveerd kan worden.}
27... bxc4 $2 {Overziet het witte plan.} ({Na} 27... Bxc4 28. Na5 Bxa5 29. Qxa5
Nxe4 30. Rxe4 Qxe4 31. Qc7+ Kf8 32. Rxd6 {ziet het er remiseachtig uit.} 32...
Kg7 33. Rxg6+ Kxg6 34. Qxe5 Qxe5 35. Bxe5) 28. Na5 Qc7 {Markos: Slaan op a5 was
de minste van twee kwaden.} 29. Nb7 $1 {Dit onaantastbare ‘Trojaans Paard’ is
heel hinderlijk voor zwart. Markos: Een prachtige en sterke zet. Het paard lijkt
volkomen verloren maar staat in feite erg veilig. Bovendien valt het pion d6 aan
en perkt de bewegingsvrijheid van Lb6 in.} 29... Ne8 {Markos: Deze verdedigende
zet is noodzakelijk.} (29... Qxb7 30. Qxd6+ Ke8 31. Rb1 Nd7 32. h5 $1 Rg5 (32...
Rg8 33. Bh4 {en zwart kan zonder materiaalverlies mat niet voorkomen.}) 33. Bh4
$16) 30. Rb1 {Markos: Het paard heeft wel wat ondersteuning nodig.} 30... a5 (
{Na} 30... c3 {heeft wit} 31. Qd3 Qxb7 32. Qe3 $1 $18) 31. h5 {Markos: De loper
op g3 begint aan zijn tweede leven.} 31... Rg5 {Markos: Een duidelijk teken dat
Topalov het niet meer ziet zitten. Een tweede kwaliteit geven staat gelijk aan
opgeven.} ({Na} 31... Rg8 32. Qxh6 f6 {blijft wit een kwaliteit voor maar hij
heeft ook problemen met de gekunstelde opstelling van zijn stukken, waardoor
zwart nog verdedigende kansen zou hebben.}) 32. Bh4 f6 33. Bxg5 fxg5 34. c3 $1
$18 Ba7 35. Red1 {Met het simpele plan 36.Pxd6.} 35... Bd7 36. Qd5 g3+ {Markos:
Heet schaak der wrake!} 37. Kxg3 1-0
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
2. Een kwetsbaar wezen
De koning beschouwen we als het meest kwetsbare stuk. Het risico dat de koning in het middenspel wordt gevangen telt zwaarder dan wanneer de koning in het eindspel actief aan de strijd deelneemt. Maar niet alleen de koning is een kwetsbaar stuk, alle stukken zijn het. Het verlies van elk van hen kan pijn doen. Ze hebben allemaal adequate bescherming nodig.
Markos gebruikt de volgende metafoor: Als we jong zijn beschouwen we ons lichaam als een gewillig instrument om te doen wat we willen en om er plezier aan te beleven. Het lichaam van een jongere heeft als het goed is geen pijntjes en wordt de noodzaak om er goed voor te zorgen niet gevoeld. Maar door pijn leren we allemaal vroeger of later dat het lichaam kwetsbaar is, ons lot hangt ervan af. We leren ervan dat het noodzakelijk is goed voor ons lichaam te zorgen.
Voor de stukken op het schaakbord geldt hetzelfde, we moeten de stukken beschouwen als levende wezens. Rowson zegt half serieus, half grappend, dat we met onze stukken moeten praten.
Als je met al je stukken ‘praat’, ze allemaal individuele aandacht geeft, helpt het antipositionele zetten te vermijden. Je gaat niet aanvallen voordat je ontwikkeld bent omdat je ‘hoort’ dat je niet ontwikkelde torens ook mee willen doen. Je zet je paard niet buitenspel omdat je zijn stil protest niet kunt ontkennen.
Twee voorbeelden:
Jan Markos – Vladimir Tukmakov
Zelfs de sterkste spelers kunnen fouten maken als ze niet genoeg voor hun stukken zorgen.
Fragment na de 19e zet van wit:
[Event "CZE-chT 0809"]
[Site "Czechia"]
[Date "2009.03.22"]
[Round "11.3"]
[White "Markos, Jan"]
[Black "Tukmakov, Vladimir B"]
[Result "1-0"]
[WhiteElo "2568"]
[BlackElo "2551"]
[EventDate "2008.11.08"]
[SetUp "1"]
[FEN "2rq1k1r/p4p2/b1n2bpp/1Np5/P2p1N2/6P1/1P1QPPBP/2R2RK1 b - - 0 19"]
[Annotator "Jan Markos"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "2009.11.30"]
[PlyCount "69"]
[EventType "team-tourn"]
[EventRounds "11"]
[EventCountry "CZE"]
[SourceTitle "EXT 2010"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "2009.11.30"]
[SourceQuality "1"]
[WhiteTeam "Novoborsky"]
[BlackTeam "Praha Mahrla"]
[WhiteTeamCountry "CZE"]
[BlackTeamCountry "CZE"]
1... Bxb5 2. axb5 {Hier speelde Tukmakov het verdachte} 2... Na5 $2 {Door de
lopers van ongelijke kleur controleert wit de witte velden. De zet van mijn
tegenstander was bedoeld om dit te neutraliseren. Vanaf a5 controleert het paard
het belangrijke veld c4 en dreigt een vork op mijn zware stukken. Maar als
Tukmakov ‘gevraagd’ had of zijn paard wel naar a5 wou zou hij gehoord hebben dat
…, Pa5 een slechte zet is. Op a5 staat het paard bijna gevangen en kwetsbaar.
Het paard zelf zou liever naar b4 zijn gesprongen. Daar staat het dichter bij
het centrum en wordt verdedigd door pion c5. Bovendien dekt het het centrale
veld d5, wat in de partij een belangrijk veld werd voor de witte loper.} 3. Qc2
c4 {Zwart strijdt om de witte velden.} 4. Ra1 {De kwetsbare positie van het
paard komt aan het licht.} 4... Be7 5. Bd5 $1 {De loper staat in de typerende
positie (met twee velden ertussen) om het paard te domineren.} 5... Bg5 6. Bxf7
$1 {Dit offer is mogelijk omdat de dame gebonden is aan de dekking van het paard
op a5.} 6... Bxf4 7. Qxg6 {met winnende aanval.} 7... Rc7 8. Be6 Rg7 9. Qf5+ Ke7
10. Qe4 Bc7 11. Bxc4+ Kf8 12. Bd5 Re7 13. Qxd4 Be5 14. Qd3 Qb6 15. Qf5+ Kg7
16. Qg4+ Kf8 17. Rfc1 1-0
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
We kunnen op vier manieren gebruik maken van een kwetsbaar stuk van de tegenstander.
1. We kunnen het slaan, dan staan we een stuk voor.
2. We kunnen tempi winnen door het aan te vallen.
3. Als we een stuk aanvallen moet de tegenstander daar zijn aandacht op richten en kan hij minder bezig zijn met de rest van het strijdtoneel.
4. De vierde is misschien wel de meest interessante: stukken die een zwakte verdedigen hebben de neiging zelf zwak te worden.
Anatoly Karpov – Lajos Portisch
Het volgende voorbeeld laat goed zien hoe de kwetsbaarheid van meerdere stukken de uitkomst van een partij kan bepalen.
Fragment na de 14e zet van wit:
Stellingsbeoordeling:
* De zwarte stukken staan niet minder actief dan de witte.
* De dame op e5 controleert veel velden.
* Het paard is ontwikkeld in het centrum.
* De lopers lijken ok.
Wit kan echter voordeel krijgen. Wat zijn de problemen van de zwarte stelling?
Het grootste probleem is dat de stukken gemakkelijk aangevallen kunnen worden.
* De dame kan worden verjaagd door pion c3.
* Het paard op c6 dekt de loper op e7 en het belangrijke veld e5 maar het paard kan worden aangevallen door de pion op d4.
* De loper op e7 heeft dekking nodig.
* De loper op f5 kan worden aangevallen.
* De pionnen op b7 en c7 zijn potentiële aanvalsdoelen.
Karpov maakt uitstekend gebruik van de kwetsbaarheid van de zwarte stukken.
[Event "Luzern ol (Men)"]
[Site "Luzern"]
[Date "1982.11.07"]
[Round "8"]
[White "Karpov, Anatoly"]
[Black "Portisch, Lajos"]
[Result "1-0"]
[ECO "C42"]
[WhiteElo "2725"]
[BlackElo "2630"]
[EventDate "1982.10.29"]
[Opening "Petrov: classical attack, Chigorin variation"]
[SetUp "1"]
[FEN "r4rk1/ppp1bppp/2n5/3q1b2/3P4/P1n2N2/1P3PPP/R1BQRBK1 w - - 0 14"]
[Annotator "Markos, Jan"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "1996.11.15"]
[PlyCount "53"]
[EventType "team-swiss"]
[EventRounds "14"]
[EventCountry "SUI"]
[SourceTitle "EXT 1997"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "1996.11.15"]
[SourceQuality "1"]
[WhiteTeam "Soviet Union"]
[BlackTeam "Hungary"]
[WhiteTeamCountry "URS"]
[BlackTeamCountry "HUN"]
14. bxc3 {Stellingsbeoordeling: * De zwarte stukken staan niet minder actief dan
de witte. * De dame op e5 controleert veel velden. * Het paard is ontwikkeld in
het centrum. * De lopers lijken ok. Wit kan echter voordeel krijgen. Wat zijn
de problemen van de zwarte stelling? Het grootste probleem is dat de stukken
gemakkelijk aangevallen kunnen worden. * De dame kan worden verjaagd door pion
c3. * Het paard op c6 dekt de loper op e7 en het belangrijke veld e5 maar het
paard kan worden aangevallen door de pion op d4. * De loper op e7 heeft dekking
nodig. * De loper op f5 kan worden aangevallen. * De pionnen op b7 en c7 zijn
potentiële aanvalsdoelen.} 14... Bg6 {Tegenwoordig wordt meest 14. …, Tfe8
gespeeld.} 15. c4 {Met tempo!} 15... Qd7 16. d5 {Weer met tempo!} 16... Bf6 17.
Ra2 Na5 {Waarschijnlijk de beste poging maar het paard lijkt op a5 kwetsbaar.}
18. Bf4 Rfe8 19. Rae2 Rec8 $2 {Een onnatuurlijke zet die tot snel verlies leidt.
Portisch was duidelijk niet tevreden over zijn stelling.} (19... Rxe2 20. Qxe2
c5 {is ook niet prettig maar nog speelbaar.}) 20. Ne5 Qf5 {Weer een stuk op een
veld dat gemakkelijk aangevallen kan worden.} 21. Bd2 {Met aanval op het paard,
tegelijkertijd dreigt wit de zwarte dame in te sluiten.} 21... Nxc4 22. g4 $1
Nxe5 23. gxf5 Nf3+ 24. Kg2 Bh5 25. Qa4 Nh4+ 26. Kh3 Bxe2 27. Bxe2 1-0
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
3. Een stuk hout
De derde verschijningsvorm van een stuk is die van een ‘dood stuk hout’. In die hoedanigheid staat het alleen maar in de weg.
De ‘dode stukken hout’ zijn meestal pionnen omdat ze het minst beweeglijk zijn. Daarom worden ze vaak geofferd. Maar in het volgende voorbeeld wil wit een pion uit de weg hebben maar offert daarvoor een ander stuk.
Voorbeeld:
Nikola Mitkov – Sergey Rublevsky
Fragment na de 14e zet van zwart:
De zwarte loper van de zwarte velden staat, gedekt door pion d6, op het actieve veld c5. Het nadeel is echter dat zwart een verdediger op de koningsvleugel mist. Omdat de loper op c5 van de zwarte velden is, zijn de zwarte velden in de buurt van de zwarte koningsstelling daarom iets verzwakt. Daarom wordt de aanval gericht op de velden f6 en g7.
Maar hoe? Daartoe moet de g-lijn geopend worden. De opmars van de g-pion alleen is niet voldoende, de pionnenstelling voor de koning is niet verzwakt. Mitkov vindt een elegante oplossing.
[Event "EU-Cup 16th"]
[Site "Neum"]
[Date "2000.09.24"]
[Round "1.1"]
[White "Mitkov, Nikola"]
[Black "Rublevsky, Sergei"]
[Result "1-0"]
[ECO "B48/09"]
[WhiteElo "2532"]
[BlackElo "2670"]
[EventDate "2000.09.24"]
[Opening "Sicilian: Taimanov variation, Bd3 main line"]
[SetUp "1"]
[FEN "r4rk1/1pqb1ppp/p2ppn2/2b1nP2/3NP2Q/2NBB2P/PPP3P1/R4R1K w - - 0 15"]
[Annotator "Ribli, Markos"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "2001.01.25"]
[PlyCount "49"]
[EventType "team"]
[EventRounds "7"]
[EventCountry "BIH"]
[SourceTitle "CBM 080"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "2001.01.25"]
[SourceQuality "1"]
[WhiteTeam "Porto Boavista"]
[BlackTeam "Niksic Radonja"]
[WhiteTeamCountry "POR"]
[BlackTeamCountry "YUG"]
{Markos: De zwarte loper van de zwarte velden staat, gedekt door pion d6, op
het actieve veld c5. Het nadeel is echter dat zwart een verdediger op de
koningsvleugel mist. Omdat de loper op c5 van de zwarte velden is zijn de zwarte
velden in de buurt van de zwarte koningsstelling daarom iets verzwakt. Daarom
wordt de aanval gericht op de velden f6 en g7. Maar hoe? Daartoe moet de g-lijn
geopend worden. De opmars van de g-pion alleen is niet voldoende, de
pionnenstelling voor de koning is niet verzwakt. Mitkov vindt een elegante
oplossing.} 15. Rf3 $1 {Dit is een onverwacht en fraai nieuwtje. Maar ik ben er
niet volledig van overtuigd dat wit een objectief doorslaggevende aanval krijgt.
Maar als nieuwtje in een practische partij is zo’n zet meer dan gevaarlijk. Wit
offert de kwaliteit en mobiliseert al zijn stukken op de koningsvleugel.
Overigens is dit idee vorig jaar al eens toegepast in een partij van Nedev, een
landgenoot van Mitkov, maar dan in een stelling met Lc8 en b7-b5.[%mdl 4]} (15.
g4 Qb6 16. g5 Nh5 (16... Ne8 $2 17. fxe6 fxe6 18. Rxf8+ Kxf8 19. Rf1+ Kg8 20.
Qf2 Nc7 21. Bc4 $1 {[%cal Gd4f5]} 21... d5 (21... Nxc4 $2 22. Qf7+ $18) 22. Nc6
Qxc6 23. Bxc5 {[%cal Rf1f8,Rf8g8]} 23... g6 24. Bd4 $40) 17. Qxh5 Bxd4 18. Bxd4
Qxd4 19. f6 (19. Rf4 Qe3 20. Raf1 g6 21. Qh6 f6 $8 22. fxg6 $2 (22. Nd1 $13) (
22. Rh4 Rf7 23. fxg6 Nxg6 $13) 22... Nxg6 23. Rxf6 Rxf6 24. Rxf6 {0-1
Bakre,T-Horvath, J/ Calcutta IND 2000 (24)}) 19... Bc6 20. fxg7 Kxg7 21. Qh6+
Kg8 22. Qf6 Qe3 23. Kh2 Nd7 24. Qh6 Ne5 25. Qf6 Nd7 26. Qh6 Ne5 27. Qf6 {1/2-1/2
Kasparov, G-Milos,G/ Rio de Janiero 1996 (27)}) {Markos: Wit dreigt de toren
naar g3 te spelen,vóór het dode stuk hout op g2. Mar als zwart het
kwaliteitsoffer aanneemt slaat wit met de g-pion terug en krijgt de halfopen
g-lijn ervoor terug. De toren van a1 gaat daar dan gebruik van maken.} 15...
Nxf3 $2 (15... Qb6 16. Rg3 Bxd4 (16... Ne8 17. Nce2 Qxb2 18. Rf1 $132) 17. Qxf6
g6 18. Bxd4 Qxd4 19. Rf1 $40 {[%cal Gf1f4,Gf4h4]}) ({Markos: Een natuurlijke
zet, maar waarschijnlijk een beslissende fout. 15. …, exf5 is misschien beter.
Vuistregel is een aanval op de flanken te beantwoorden met een aanval in het
centrum!} 15... exf5 16. Rg1 ({Markos: na} 16. Nxf5 Nxf3 {en ruilen op c5 en f5
en het aanvalspotentieel van wit is verzwakt.}) ({Markos: Waarschijnlijk past}
16. exf5 {beter in wit’s concept maar na} 16... Nxf3 17. gxf3 Bc6 {loopt de
aanval vast.} 18. Rg1 Bxf3+) 16... Ng6 17. Qf2 f4 {en de g-lijn gaat niet open.}
) {Markos: Het is natuurlijk moeilijk om al deze varianten in een praktische
partij te berekenen. 15. Tf3 is misschien twijfelachtig maar wat maakt het uit?
Mitkov schotelde zijn tegenstander zoveel problemen voor die hij niet kon
oplossen. Uiteindelijk besliste 15. Tf3 de partij.} 16. gxf3 {Het hoofdidee van
het offer is dat wit de halfopen g-lijn krijgt.[%cal Ga1g1,Gg1g8]} 16... Kh8 (
16... Qd8 $5) (16... Qb6 17. Rg1 {[%cal Gg1g8]} 17... Bxd4 (17... Kh8 18. e5
dxe5 19. Rxg7 $1) 18. e5 $1 {[%cal Gd3h7]} 18... Bxe3 19. Rxg7+ $1 Kh8 (19...
Kxg7 20. exf6+ Kh8 21. fxe6 $18) 20. fxe6 $18) 17. Rg1 Qd8 $2 {Markos: Dit
verliest onmiddellijk. Maar de zwarte stelling is niet meer te houden. Zie de
analyses van Ribli.} (17... Rg8 18. fxe6 fxe6 (18... Bxe6 19. e5 dxe5 20. Ne4
Nxe4 21. Bxe4 g6 22. Qf6+ Rg7 23. Bh6 Bf8 24. Bxg7+ Bxg7 25. Nxe6 fxe6 26. Qxe6
Rd8 $11) 19. e5 {[%cal Gd3h7]} 19... dxe5 20. Ne4 (20. Bg5 {Markos: Ribli
analyseert alleen 20. Pe4. Er is nu een geforceerde variant:} 20... Bc6 21. Bxf6
Bxf3+ 22. Nxf3 gxf6 23. Qxf6+ Rg7 24. Rxg7 Qxg7 25. Qxg7+ Kxg7 26. Ng5 {en wit
heeft groot voordeel in het eindspel.}) 20... Nxe4 21. Bxe4 g6 (21... h6 22.
Bxh6 $18) 22. Rxg6 Rxg6 23. Bxg6 Bc8 (23... Bc6 24. Nxe6 Qe7 25. Ng5 Bxf3+ 26.
Kh2 Bxe3 27. Nf7+ Qxf7 28. Bxf7 $18) 24. Nf5 (24. Nxe6 Bxe6 25. Bxc5 Kg8 26. Be4
Qxc5 27. Qxh7+ Kf8 28. Qh8+ Bg8 29. Qf6+ Bf7 $11) 24... Bf8 25. Qf6+ Bg7 26.
Nxg7 Qxg7 27. Qd8+ Qg8 28. Qf6+ $11) 18. e5 $1 {Markos: !! Voor de tweede keer
verplaatst Mitkov een pion die zijn medestrijders in de weg stond. Nu doet ook
de loper op d3 mee en leidt het tot de val van de zwarte koning.} 18... dxe5 (
18... Bxd4 19. Bxd4 Ne8 20. f6 g6 21. Rxg6 $1 fxg6 22. Bxg6 $18) 19. Rxg7 $3 $16
{Wit offert ook nog de andere toren![%mdl 512]} 19... Rg8 (19... exf5 20. Nd5 $1
Rg8 (20... Kxg7 21. Qh6+ Kh8 22. Nxf6 $18) 21. Rxf7 Rg7 22. Rxg7 Kxg7 23. Bg5
$18) (19... Bxd4 20. Rxh7+ $1 Nxh7 21. f6 $18) (19... Kxg7 20. Bh6+ Kh8 21. Bg5
Be7 22. fxe6 $18) 20. Rxg8+ Kxg8 (20... Nxg8 21. f6 $1 Nxf6 22. Bg5 $18) 21. Bg5
Be7 22. Ne4 $1 Nd5 (22... Nxe4 23. Bxe7 $18) 23. f6 $1 $18 {Zwart heeft groot
materieel voordeel maar dat helpt hem niet: zijn koningsstelling is niet te
verdedigen.} 23... Qb6 (23... Bb4 24. Bh6 $18) (23... Bf8 24. Nd6 $18) 24. Nc5 (
24. Qg3 $18) (24. Nd6 $18) 24... Qxc5 25. Qxh7+ 1-0
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
Voor de volledigheid de complete partijen:
[Event "EU-ch 12th"]
[Site "Aix les Bains"]
[Date "2011.03.28"]
[Round "7"]
[White "Pantsulaia, Levan"]
[Black "Polgar, Judit"]
[Result "0-1"]
[WhiteElo "2595"]
[BlackElo "2686"]
[ECO "A13"]
[Annotator "Polgar,J"]
[PlyCount "68"]
[EventDate "2011.03.22"]
[EventType "swiss"]
[EventRounds "11"]
[EventCountry "FRA"]
[SourceTitle "CBM 142 Extra"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "2011.06.27"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "2011.06.27"]
[SourceQuality "1"]
[Opening "English: Neo-Catalan"]
{Tien jaar geleden speelde ik voor het laatst in het Europees Kampioenschap in
Ohrid, Macedonië. Toen deelde ik de derde plaats maar speelde niet goed in de
play-off en veroverde geen medaille. Ik zag er naar uit om in het 12e EK in Aix
les Bains tte spelen. Sinds de Olympiade had ik geen klassiek schaak meer
gespeeld, daarom wilde ik hier graag spelen om te zien waartoe ik in staat was
bij dit toernooi dat met ongeveer 400 deelnemers altijd spannend is. Voor de
meeste sterke spelers is de belangrijkste reden om aan dit toernooi mee te doen
zich te plaatsen voor de World Cup die komende augustus in Khanty-Mansiysk wordt
gehouden. next August. Sommige spelers hadden zich al geplaatst in het vorige EK
en waren hier om te strijden voor een medaille. Van met af aan was duidelijk dat
een score van +4 noodzakelijk was om zich te plaatsen, maar om echt zeker te
zijn was +5 nodig Na 5 ronden was ik tevreden met mijn 3 winstpartijen en 2
remises. In de 6e ronde kwam ik slecht uit de opening en offerde een paard om de
zaken te compliceren maar dat liep slecht af. In de 7e ronden speelde ik met
zwart tegen het jonge Georgische talent Pantsulaia.} 1. c4 e6 2. Nf3 Nf6 3. g3
d5 4. Qc2 {Ik had het gevoel dat het belangrijkste doel van tegenstander was me
te verrassen in de opening. Deze damezet is prematuur.} 4... c5 5. d4 cxd4
6. Nxd4 {Ik realiseerde me al snel dat na mijn volgende zet er maar één
verschilI is met de stelling die ik tegen Gelfand had in Wijk aan Zee 2008. Die
partij won ik fraai. Daar stond de loper op g2, in plaats van de slecht
geposteerde dame op c2.} 6... e5 7. Nb3 {Na de partij vond ik een andere partij
met deze stelling waarin wit verder ging met 7. Pf3:} (7. Nf3 d4 {was ik van
plan dan te spelen} (7... Nc6 {De partij tussen Takacs en Aljechin in het
beroemde toernooi in Boedapest 1927 is ook aanlokkelik voor zwart.} 8. cxd5 Nxd5
9. a3 Be6 10. Bd2 Be7 11. Nc3 O-O {en zwart staat beter.} 12. Bg2 Rc8 13. Rd1
Nd4 14. Qb1 Bf6 15. O-O Nxc3 16. bxc3 Nxe2+ 17. Kh1 Qc7 18. Qd3 Nxc3 19. Rc1 e4
{0-1 Takacs,S-Alekhine,A/ Kecskemet 1927}) 8. Nxe5 Qa5+) 7... Nc6 $17 {Hier
besefte ik dat ik al beter sta, om de waarheid te zeggen had ik dat niet
verwacht na pas 7 zetten!} 8. Bg2 {Het is duidelijk dat het moeilijk is voor wit
om een keuze te maken als je zo snel al slechter staat.} 8... Nb4 {Dit was de
juiste zet om aan te tonen dat de damezet op zet 4 niet goed was.} 9. Qd1 (
9. Bf3) 9... dxc4 {Tijdens de partij zag ik niet precies het verschil tussen het
onmiddellijke …dxc4 en dan …Lf5 of andersom. Gewoonlijk is het ene meer
precies dan het andere. Hier zou de loperzet meer dwingend geweest zijn.} (
9... Bf5 10. Na3 {en 10…dxc4 11.Pd2 met overgang naar de partij.}) 10. N3d2
Bf5 11. Na3 {Ja, dit is de logische zet maar wit had hier de kans uit de hele
slechte stelling te ontsnappen door een toren te offeren!} (11. O-O $1 {Ik had
er niet genoeg over nagedacht dat wit materiaal kan offeren voor initiatief.}
11... Nc2 {is niet de beste zet vanwege de zet die meestal als eerste zet met
wit speel: e4!} 12. e4 {en plotseling is de passieve, slechte stelling die wit
een paar zetten geleden had verdwenen en bepaalt wit het verloop van de partij!}
12... Nxa1 13. exf5 {en zwart krijgt het paard niet uit de hoek. Na de rokade
zou zwart met 11…Dc7 of 11…Tb8 moeten voortzetten met goed spel.}) 11... b5
$1 {Deze zet kwam onmiddellijk bij me op en beviel me, daarom aarzelde ik niet.}
12. Bxa8 {Wit moet wel nemen, na 12.0-0 dek ik de pion op b5 met …Tb8 en heb
ik niet alleen een pion maar ook het initiatief.} 12... Qxa8 13. Nf3 {Logische
voortzetting.} (13. O-O Bh3 {en zwart heeft groot voordeel.}) 13... Nd3+ $1 {Het
is moeilijk deze zet te beoordelen. Ik had gewoon …Dc6 of …a6 kunnen spelen
met groot voordeel. Aan de andere kant, met dit idee verhinder ik dat wit
rokeert en het is bijna een mataanval. Het zag er zo goed en verleidelijk uit
dat ik me er niet van kon weerhouden het te proberen.} (13... Qc6 $1 14. O-O (
14. Bd2 Bc5 15. O-O Bh3 16. Bxb4 Bxb4 17. Nc2 Bc5) 14... Bh3 15. Re1 Ng4) (
13... a6 {was de suggestie van Garry’s toen we hem na de partij in het park
tegenkwamen.}) 14. exd3 Bxd3 {Dit was mijn plan dus ik spendeerde niet te veel
tijd aan …Lg4, wat ook interessant is.} 15. Nxb5 {De enige zet om het paard
van a3 veld c3 te laten verdedigen.} 15... Bb4+ 16. Nc3 O-O {Deze stelling had
ik voor ogen toen ik mijn paard offerde. Al mijn stukken doen mee, alleen mijn
toren nog niet maar dat duurt niet lang. Wit staat een toren voor een pion voor,
maar wat een initiatief voor zwart!} (16... Qe4+ {was te vroeg:} 17. Be3 {en ik
laat hem onnodig zich ontwikkelen.}) 17. Rg1 {Weer de enige voortzetting voor
wit om uit de penning te komen.} (17. Be3 {verliest onmiddellijk na} 17... Be4
{met bijvoorbeeld:} 18. O-O Bxf3 19. Qd2 Qc8 {en vervolgens …Dh3 met mat op de
volgende zet.}) (17. Bd2 Bxc3 18. bxc3 Qe4+ 19. Be3 Nd5) 17... Ne4 (17... Qe4+
{was nog steeds niet goed vanwege} 18. Be3 Nd5 {en nu blijkt waarom Tg1
belangrijk was.} 19. Nd2 {en wit redt zich.}) 18. Bd2 Rd8 {Het is heel moeilijk
voor wit om zich uit deze benarde positie te bevrijden, de voortzetting was
logisch mkaar er was nog een andere optie:} ({Hier zag ik de volgende variant:}
18... Nxc3 19. Bxc3 Bxc3+ 20. bxc3 Qe4+ 21. Kd2 Qb7 22. Ke1 (22. Kc1 Rb8 23. Qd2
Qb1+ 24. Rxb1 Rxb1#) 22... Qe4+ {met slechts remise, dus ik besloot door te gaan
en mijn laatste stuk, de toren, in het spel te brengen.}) 19. Rc1 {Wit is van
plan om hierna Le3 te spelen en als hij dan daarna tijd heeft voor Pd2, dan zou
ik in grote moeilijkheden zijn. Maar ik was aan zet.} (19. Ng5 {mijn plan was
tijdens de partij} 19... Nxd2 20. Qxd2 {en} 20... h6 21. Nh3 Bxc3 22. bxc3 Be4
23. Qe3 Bf3 24. Kf1 Bg4 {te spelen. Tot hier had ik gerekend en was er tevreden
mee!}) 19... Nxc3 20. bxc3 Ba3 {Het is ongelooflijk hoe sterk de loper op d3 kan
zijn.In een latere ronde had ik zwart tegen Lupulescu en kwam een dergelijk
onplezierige situatie voor mij. Na goede verdediging wist ik die partij nog te
winnen.} 21. Be3 {Wit moet zijn stukken blijven hergroeperen.} (21. Ra1 {zou
geen goed idee geweest zijn wegens} 21... Bb2 {en ik ben niet alleen
geïnteresseerd in de verovering van de toren op a1 maar ik val ook pion c3 aan.})
21... Bxc1 22. Bxc1 Rb8 $1 {Ik was heel tevreden over deze zet waarmee ik wit
dwing eerst Pd2 te spelen, voor Le3.} 23. Nd2 {Wit moet de voorkomen dat zwart
de toren naar b1 kan spelen en de eerste rij te controleren.} 23... Qd5
{Eindelijk komt mijn dame in het spel met de dreiging …Da5 met druk op pion
c3. …Dc6 was ook mogelijk.} 24. Qa4 {Voorkomt …Da5 en valt tegelijkertijd
een pion aan.} 24... a5 {Het belangrijkste doel voor zwart is dat wit zich niet
kan bevrijden.} 25. Qd1 {Wit heeft andere mogelijkheden zoals} (25. g4 {om wat
lucht te krijgen was ook mogelijk, maar ik geef de voorkeur aan zwart.}) (
25. Qa3 {is ook een idee om de zwarte velden te controleren en de pion op c3 te
dekken.} 25... e4 {en ik geef de voorkeur aan de zwarte stelling.}) (25. Nf1
{maar dan speel ik} 25... Qf3 26. Qd1 Qf6 {met minstens grote compensatie.})
25... h6 {Ik vermoedde wat de volgende zet zou zijn, of hoopte ik dat alleen
maar?} 26. Qf3 $2 {Dit verliest de partij. Wit kon nog Pf1 of Dg4 proberen maar
het is niet makkelijk om deze slechte stelling te spelen, zeker niet in
tijdnood.} 26... Rb1 $3 {Na deze zet realiseerde mijn tegenstander zich dat zijn
stelling snel ineen zou storten.} 27. Kd1 (27. Qxd5 Rxc1#) (27. Qd1 Ra1 {en de
toren op a1 is dodelijk.} 28. a3 e4 $17) 27... e4 (27... Qd7 {won ook maar ik
zag niet dat na} 28. Qa8+ (28. Nxb1 Be4+ {zou de dame winnen}) 28... Kh7
29. Qxa5 {de zet} 29... Qf5 $1 $19 {direct zou winnen.}) 28. Qf4 Ra1 {Wit kan
niet voorkomen dat mijn dame mijn toren en loper in de aanval ondersteunt. Zodra
ze samenwerken is het over en uit voor wit.} 29. Qb8+ $138 {Wit zit in tijdnood,
maar dat is niet zijn enige probleem.} 29... Kh7 30. g4 ({There was a beautiful
line after} 30. Qb2 Rb1 $1 {and if} 31. Nxb1 Bc2+ $3 32. Kxc2 (32. Ke2 Qd3+
33. Ke1 Qd1#) 32... Qd3# {mate}) 30... Qd7 {Interessant aan deze zet is dat het
de enige zet achteruit is die ik deze partij speelde!} 31. Qe5 e3 {Het laatste
zetje.} (31... Qa4+ 32. Nb3 {hier wint e3 nog steeds maar na het paard slaan
heeft wit eeuwig schaak met Df5-Dc8.} 32... cxb3 33. Qf5+ Kg8 34. Qc8+ $11)
32. fxe3 (32. Qxe3 {helpt ook niet} 32... Qa4+ 33. Nb3 Rxa2 {wint}) 32... Qa4+
33. Ke1 Rxc1+ 34. Kf2 Rxg1 {… en als wit nog verder gaat en de toren neemt,
wint …Dd1 een stuk. Het was zo’n heerlijk gevoel deze partij te spelen dat ik
mijn volgende drie partijen won en in de laatste ronde remise maakte. Ik won
mijn eerste Europese Bronzen Medaille.} 0-1
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
[Event "Khanty-Mansiysk ol (Men) 39th"]
[Site "Khanty-Mansiysk"]
[Date "2010.10.01"]
[Round "10.1"]
[White "Movsesian, Sergei"]
[Black "Topalov, Veselin"]
[Result "1-0"]
[WhiteElo "2723"]
[BlackElo "2803"]
[ECO "B51"]
[Annotator "Movsesian"]
[PlyCount "73"]
[EventDate "2010.09.21"]
[EventType "team-swiss"]
[EventRounds "11"]
[EventCountry "RUS"]
[SourceTitle "CBM 139"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "2010.11.18"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "2010.11.18"]
[SourceQuality "1"]
[WhiteTeam "Slovakia"]
[BlackTeam "Bulgaria"]
[WhiteTeamCountry "SVK"]
[BlackTeamCountry "BUL"]
1. e4 c5 2. Nf3 d6 3. Bb5+ Nd7 ({In our previous encounter Topalov opted for}
3... Bd7 4. Bxd7+ Qxd7 5. c4 g6 6. Nc3 Bg7 7. d4 cxd4 8. Nxd4 Nf6 9. h3 O-O
10. O-O a6 11. a4 e6 12. Be3 Rc8 13. b3 Qd8 14. Nde2 Nc6 15. Qd2 Bf8 16. Rfd1
$14 { Movsesian-Topalov, Nanjing 2008}) 4. d4 cxd4 5. Qxd4 a6 6. Bxd7+ Bxd7
7. Bg5 Rc8 8. Nc3 h6 9. Bh4 e5 $5 {Typically for him, Topalov goes for a
complicated, double-edged position.} 10. Qd3 g5 11. Bg3 Nf6 12. h4 ({Also the
immediate} 12. Nd2 $5 {looks quite interesting} 12... b5 13. a4 Qa5 14. O-O bxa4
15. Rfb1 $5 $13 { Naiditsch-Sanikidze, Rijeka 2010}) 12... g4 $5 $146 {A new
approach in this position.} (12... Rg8 13. hxg5 hxg5 {with a possible} 14. O-O-O
Qc7 15. Kb1 b5 16. Rhe1 $13 {Degraeve-Bologan, Comtois 2002}) 13. Nd2 b5 14. a3
Be6 15. O-O Be7 16. Rfd1 Qb6 17. Nf1 Rc4 18. Nd2 {I have to admit, that I
underestimated Black’s last move, so in the event of 18…Rc8 I would consider
other moves than 19.Nf1.} (18. a4 $5 O-O 19. axb5 axb5 20. Ne3 Rd4 21. Qe2 Nxe4
22. Rxd4 Qxd4 23. Nxe4 Qxe4 24. Ra7 Bf6 25. Qxb5 $13) 18... Rd4 $5 19. Qe3 Qc6
20. Re1 { White has to re-group pieces in order to move the knight from d2.}
20... Bd8 $1 21. Nb3 Rc4 $6 ({More consistent would be} 21... Bb6 22. Qe2 {and
only now} 22... Rc4) 22. Rad1 Bb6 23. Qd3 $1 {This is the difference, the white
queen is much better placed on d3.} 23... Rxc3 24. bxc3 Ke7 25. Qd2 Rg8 $6 {This
plan seems to be too slow.} ({After the calm} 25... Bc7 {White most likely
doesn’t have much better options than} 26. Qe3 Bb6 27. Qd2 $11) 26. Kh2 Rg6
27. c4 $5 bxc4 $2 { Overlooking White’s idea.} ({After} 27... Bxc4 28. Na5 Bxa5
29. Qxa5 Nxe4 30. Rxe4 Qxe4 31. Qc7+ Kf8 32. Rxd6 {the position seems pretty
drawish.}) 28. Na5 Qc7 29. Nb7 $1 {This untouchable “Trojan” will be very
annoying for Black.} 29... Ne8 (29... Qxb7 30. Qxd6+ Ke8 31. Rb1 Nd7 32. h5 $1
Rg5 33. Bh4 $16) 30. Rb1 a5 ({ After} 30... c3 {White has} 31. Qd3 Qxb7 32. Qe3
$1 $18) 31. h5 Rg5 32. Bh4 f6 33. Bxg5 fxg5 34. c3 $1 $18 Ba7 35. Red1 {With a
simple idea: 36.Nxd6.} 35... Bd7 36. Qd5 g3+ 37. Kxg3 1-0
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
[Event "CZE-chT 0809"]
[Site "Czechia"]
[Date "2009.03.22"]
[Round "11.3"]
[White "Markos, Jan"]
[Black "Tukmakov, Vladimir B"]
[Result "1-0"]
[WhiteElo "2568"]
[BlackElo "2551"]
[ECO "D91"]
[PlyCount "69"]
[EventDate "2008.11.08"]
[EventType "team-tourn"]
[EventRounds "11"]
[EventCountry "CZE"]
[SourceTitle "EXT 2010"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "2009.11.30"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "2009.11.30"]
[SourceQuality "1"]
[WhiteTeam "Novoborsky"]
[BlackTeam "Praha Mahrla"]
[WhiteTeamCountry "CZE"]
[BlackTeamCountry "CZE"]
1. d4 Nf6 2. c4 g6 3. Nc3 d5 4. Nf3 Bg7 5. Bg5 Ne4 6. cxd5 Nxg5 7. Nxg5 e6
8. Qd2 h6 9. Nh3 exd5 10. Qe3+ Kf8 11. Nf4 c5 12. dxc5 d4 13. Qd2 Nc6 14. Nb5 b6
15. g3 Ba6 16. a4 bxc5 17. Bg2 Rc8 18. O-O Bf6 19. Rac1 Bxb5 20. axb5 Na5
21. Qc2 c4 22. Ra1 Be7 23. Bd5 Bg5 24. Bxf7 Bxf4 25. Qxg6 Rc7 26. Be6 Rg7
27. Qf5+ Ke7 28. Qe4 Bc7 29. Bxc4+ Kf8 30. Bd5 Re7 31. Qxd4 Be5 32. Qd3 Qb6
33. Qf5+ Kg7 34. Qg4+ Kf8 35. Rfc1 1-0
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
[Event "Luzern ol (Men)"]
[Site "Luzern"]
[Date "1982.11.07"]
[Round "8"]
[White "Karpov, Anatoly"]
[Black "Portisch, Lajos"]
[Result "1-0"]
[WhiteElo "2725"]
[BlackElo "2630"]
[ECO "C42"]
[Annotator "Markos, Jan"]
[PlyCount "53"]
[EventDate "1982.10.29"]
[EventType "team-swiss"]
[EventRounds "14"]
[EventCountry "SUI"]
[SourceTitle "EXT 1997"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "1996.11.15"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "1996.11.15"]
[SourceQuality "1"]
[Opening "Petrov: classical attack, Chigorin variation"]
[WhiteTeam "Soviet Union"]
[BlackTeam "Hungary"]
[WhiteTeamCountry "URS"]
[BlackTeamCountry "HUN"]
1. e4 e5 2. Nf3 Nf6 3. Nxe5 d6 4. Nf3 Nxe4 5. d4 d5 6. Bd3 Nc6 7. O-O Be7
8. Re1 Bf5 9. c4 Nb4 10. Bf1 O-O 11. a3 Nc6 12. cxd5 Qxd5 13. Nc3 Nxc3 14. bxc3
{Stellingsbeoordeling: * De zwarte stukken staan niet minder actief dan de
witte. * De dame op e5 controleert veel velden. * Het paard is ontwikkeld in het
centrum. * De lopers lijken ok. Wit kan echter voordeel krijgen. Wat zijn de
problemen van de zwarte stelling? Het grootste probleem is dat de stukken
gemakkelijk aangevallen kunnen worden. * De dame kan worden verjaagd door pion
c3. * Het paard op c6 dekt de loper op e7 en het belangrijke veld e5 maar het
paard kan worden aangevallen door de pion op d4. * De loper op e7 heeft dekking
nodig. * De loper op f5 kan worden aangevallen. * De pionnen op b7 en c7 zijn
potentiële aanvalsdoelen.} 14... Bg6 {Tegenwoordig wordt meest 14. …, Tfe8
gespeeld.} 15. c4 {Met tempo!} 15... Qd7 16. d5 {Weer met tempo!} 16... Bf6
17. Ra2 Na5 {Waarschijnlijk de beste poging maar het paard lijkt op a5
kwetsbaar.} 18. Bf4 Rfe8 19. Rae2 Rec8 $2 {Een onnatuurlijke zet die tot snel
verlies leidt. Portisch was duidelijk niet tevreden over zijn stelling.} (
19... Rxe2 20. Qxe2 c5 {is ook niet prettig maar nog speelbaar.}) 20. Ne5 Qf5
{Weer een stuk op een veld dat gemakkelijk aangevallen kan worden.} 21. Bd2 {Met
aanval op het paard, tegelijkertijd dreigt wit de zwarte dame in te sluiten.}
21... Nxc4 22. g4 $1 Nxe5 23. gxf5 Nf3+ 24. Kg2 Bh5 25. Qa4 Nh4+ 26. Kh3 Bxe2
27. Bxe2 1-0
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.
[Event "EU-Cup 16th"]
[Site "Neum"]
[Date "2000.09.24"]
[Round "1.1"]
[White "Mitkov, Nikola"]
[Black "Rublevsky, Sergei"]
[Result "1-0"]
[WhiteElo "2532"]
[BlackElo "2670"]
[ECO "B48/09"]
[Annotator "Ribli, Markos"]
[PlyCount "49"]
[EventDate "2000.09.24"]
[EventType "team"]
[EventRounds "7"]
[EventCountry "BIH"]
[SourceTitle "CBM 080"]
[Source "ChessBase"]
[SourceDate "2001.01.25"]
[SourceVersion "1"]
[SourceVersionDate "2001.01.25"]
[SourceQuality "1"]
[Opening "Sicilian: Taimanov variation, Bd3 main line"]
[WhiteTeam "Porto Boavista"]
[BlackTeam "Niksic Radonja"]
[WhiteTeamCountry "POR"]
[BlackTeamCountry "YUG"]
1. e4 c5 2. Nf3 e6 3. d4 cxd4 4. Nxd4 a6 {De Russische Grootmeester speelt
graag de Paulsen Variant.} 5. Nc3 Qc7 6. Bd3 Nc6 7. Be3 {Deze zet is natuurlijk
goed maar de hoofdvariant is het paard ruilen.} (7. Nxc6) 7... Nf6 8. O-O Ne5
{De klassieke voortzetting. Door de dreiging 9…Pg4 kan zwart een tempo winnen
en zijn damepaard op de koningsvleugel gebruiken.} 9. h3 Bc5 10. Kh1 (10. f4 d6
$5 11. fxe5 (11. Kh1 Ng6) 11... dxe5) 10... d6 11. f4 Ng6 {De opstelling van de
paarden is typerend voor deze variant: het paard op g6 provoceert wit f4-f5 te
spelen waarna het paard weer de controle over e5 krijgt.} 12. Qe1 $5
{Hiervandaan kan de dame naar g3 of h4.[%cal Ge1g3,Ge1h4]} 12... O-O 13. f5 Ne5
14. Qh4 (14. g4 d5 $1 15. exd5 b5 $1 16. fxe6 Nxd3 17. cxd3 Nxd5 $1 18. Nxd5 Bb7
19. Rc1 Bxd5+ 20. Kg1 $2 fxe6 $1 21. Rxf8+ Rxf8 22. Nf5 Bxe3+ 23. Qxe3 Qb7 $6 (
23... Qf7 $1 24. Nd4 h5 $17) 24. Nd4 {1/2-1/2 Tischbierek,R-Lazarev,V/ Meisdorf
1996 (29)}) 14... Bd7 (14... b5 15. Rf3 $5 Nxf3 16. gxf3 Ne8 17. e5 (17. Rg1 g6
18. Rg4 b4 19. Nce2 e5 20. Qh6 d5 21. Rh4 f6 22. Ne6 Bxe6 23. Bxc5 Rf7 24. fxe6
Rg7 25. Bxb4 {1-0 Nedev, T-Comas Fabrego,L/Batumi GEO 1999 (25)}) 17... g6
18. Rg1 d5 19. fxg6 fxg6 20. Bxg6 hxg6 21. Rxg6+ Ng7 22. Ndxb5 axb5 23. Rh6 Be7
24. Rh8+ Kf7 25. Qf4+ Ke8 26. Nxb5 Qxc2 27. Rxf8+ Bxf8 28. Bb6 Qb1+ {0-1
Tissir,M-Stefansson,H/ Istanbul TUR 2000 (28)}){Markos: De zwarte loper van
de zwarte velden staat, gedekt door pion d6, op het actieve veld c5. Het nadeel
is echter dat zwart een verdediger op de koningsvleugel mist. Omdat de loper op
c5 van de zwarte velden is zijn de zwarte velden in de buurt van de zwarte
koningsstelling daarom iets verzwakt. Daarom wordt de aanval gericht op de
velden f6 en g7. Maar hoe? Daartoe moet de g-lijn geopend worden. De opmars van
de g-pion alleen is niet voldoende, de pionnenstelling voor de koning is niet
verzwakt. Mitkov vindt een elegante oplossing.} 15. Rf3 $1 {Dit is een
onverwacht en fraai nieuwtje. Maar ik ben er niet volledig van overtuigd dat wit
een objectief doorslaggevende aanval krijgt. Maar als nieuwtje in een practische
partij is zo’n zet meer dan gevaarlijk. Wit offert de kwaliteit en mobiliseert
al zijn stukken op de koningsvleugel. Overigens is dit idee vorig jaar al eens
toegepast in een partij van Nedev, een landgenoot van Mitkov, maar dan in een
stelling met Lc8 en b7-b5.[%mdl 4]} (15. g4 Qb6 16. g5 Nh5 (16... Ne8 $2
17. fxe6 fxe6 18. Rxf8+ Kxf8 19. Rf1+ Kg8 20. Qf2 Nc7 21. Bc4 $1 {[%cal Gd4f5]}
21... d5 (21... Nxc4 $2 22. Qf7+ $18) 22. Nc6 Qxc6 23. Bxc5 {[%cal Rf1f8,Rf8g8]}
23... g6 24. Bd4 $40) 17. Qxh5 Bxd4 18. Bxd4 Qxd4 19. f6 (19. Rf4 Qe3 20. Raf1
g6 21. Qh6 f6 $8 22. fxg6 $2 (22. Nd1 $13) (22. Rh4 Rf7 23. fxg6 Nxg6 $13)
22... Nxg6 23. Rxf6 Rxf6 24. Rxf6 {0-1 Bakre,T-Horvath, J/ Calcutta IND 2000
(24)}) 19... Bc6 20. fxg7 Kxg7 21. Qh6+ Kg8 22. Qf6 Qe3 23. Kh2 Nd7 24. Qh6 Ne5
25. Qf6 Nd7 26. Qh6 Ne5 27. Qf6 {1/2-1/2 Kasparov, G-Milos,G/ Rio de Janiero
1996 (27)}){Markos: Wit dreigt de toren naar g3 te spelen,vóór het dode stuk
hout op g2. Mar als zwart het kwaliteitsoffer aanneemt slaat wit met de g-pion
terug en krijgt de halfopen g-lijn ervoor terug. De toren van a1 gaat daar dan
gebruik van maken.} 15... Nxf3 $2 (15... Qb6 16. Rg3 Bxd4 (16... Ne8 17. Nce2
Qxb2 18. Rf1 $132) 17. Qxf6 g6 18. Bxd4 Qxd4 19. Rf1 $40 {[%cal Gf1f4,Gf4h4]}) (
{Markos: Een natuurlijke zet, maar waarschijnlijk een beslissende fout. 15. …,
exf5 is misschien beter. Vuistregel is een aanval op de flanken te beantwoorden
met een aanval in het centrum!} 15... exf5 16. Rg1 ({Markos: na} 16. Nxf5 Nxf3
{en ruilen op c5 en f5 en het aanvalspotentieel van wit is verzwakt.}) ({Markos:
Waarschijnlijk past} 16. exf5 {beter in wit’s concept maar na} 16... Nxf3
17. gxf3 Bc6 {loopt de aanval vast.} 18. Rg1 Bxf3+) 16... Ng6 17. Qf2 f4 {en de
g-lijn gaat niet open.}){Markos: Het is natuurlijk moeilijk om al deze varianten
in een praktische partij te berekenen. 15. Tf3 is misschien twijfelachtig maar
wat maakt het uit? Mitkov schotelde zijn tegenstander zoveel problemen voor die
hij niet kon oplossen. Uiteindelijk besliste 15. Tf3 de partij.} 16. gxf3 {Het
hoofdidee van het offer is dat wit de halfopen g-lijn krijgt.[%cal Ga1g1,Gg1g8]}
16... Kh8 (16... Qd8 $5) (16... Qb6 17. Rg1 {[%cal Gg1g8]} 17... Bxd4 (17... Kh8
18. e5 dxe5 19. Rxg7 $1) 18. e5 $1 {[%cal Gd3h7]} 18... Bxe3 19. Rxg7+ $1 Kh8 (
19... Kxg7 20. exf6+ Kh8 21. fxe6 $18) 20. fxe6 $18) 17. Rg1 Qd8 $2 {Markos: Dit
verliest onmiddellijk. Maar de zwarte stelling is niet meer te houden. Zie de
analyses van Ribli.} (17... Rg8 18. fxe6 fxe6 (18... Bxe6 19. e5 dxe5 20. Ne4
Nxe4 21. Bxe4 g6 22. Qf6+ Rg7 23. Bh6 Bf8 24. Bxg7+ Bxg7 25. Nxe6 fxe6 26. Qxe6
Rd8 $11) 19. e5 {[%cal Gd3h7]} 19... dxe5 20. Ne4 (20. Bg5 {Markos: Ribli
analyseert alleen 20. Pe4. Er is nu een geforceerde variant:} 20... Bc6 21. Bxf6
Bxf3+ 22. Nxf3 gxf6 23. Qxf6+ Rg7 24. Rxg7 Qxg7 25. Qxg7+ Kxg7 26. Ng5 {en wit
heeft groot voordeel in het eindspel.}) 20... Nxe4 21. Bxe4 g6 (21... h6
22. Bxh6 $18) 22. Rxg6 Rxg6 23. Bxg6 Bc8 (23... Bc6 24. Nxe6 Qe7 25. Ng5 Bxf3+
26. Kh2 Bxe3 27. Nf7+ Qxf7 28. Bxf7 $18) 24. Nf5 (24. Nxe6 Bxe6 25. Bxc5 Kg8
26. Be4 Qxc5 27. Qxh7+ Kf8 28. Qh8+ Bg8 29. Qf6+ Bf7 $11) 24... Bf8 25. Qf6+ Bg7
26. Nxg7 Qxg7 27. Qd8+ Qg8 28. Qf6+ $11) 18. e5 $1 {Markos: !! Voor de tweede
keer verplaatst Mitkov een pion die zijn medestrijders in de weg stond. Nu doet
ook de loper op d3 mee en leidt het tot de val van de zwarte koning.} 18... dxe5 (
18... Bxd4 19. Bxd4 Ne8 20. f6 g6 21. Rxg6 $1 fxg6 22. Bxg6 $18) 19. Rxg7 $3 $16
{Wit offert ook nog de andere toren![%mdl 512]} 19... Rg8 (19... exf5 20. Nd5 $1
Rg8 (20... Kxg7 21. Qh6+ Kh8 22. Nxf6 $18) 21. Rxf7 Rg7 22. Rxg7 Kxg7 23. Bg5
$18) (19... Bxd4 20. Rxh7+ $1 Nxh7 21. f6 $18) (19... Kxg7 20. Bh6+ Kh8 21. Bg5
Be7 22. fxe6 $18) 20. Rxg8+ Kxg8 (20... Nxg8 21. f6 $1 Nxf6 22. Bg5 $18) 21. Bg5
Be7 22. Ne4 $1 Nd5 (22... Nxe4 23. Bxe7 $18) 23. f6 $1 $18 {Zwart heeft groot
materieel voordeel maar dat helpt hem niet: zijn koningsstelling is niet te
verdedigen.} 23... Qb6 (23... Bb4 24. Bh6 $18) (23... Bf8 24. Nd6 $18) 24. Nc5 (
24. Qg3 $18) (24. Nd6 $18) 24... Qxc5 25. Qxh7+ 1-0
Je dient JavaScript te activeren om de weergave van een schaakpartij te optimaliseren.